1. Các dạng người phụ thuộc

Căn cứ vào điểm d, khoản 1, Điều 9 của Thông tư 111, có 4 nhóm người phụ thuộc:

• Nhóm 1: Con cái. Bao gồm: con đẻ, con nuôi hợp pháp, con ngoài giá thú, con riêng của vợ/chồng.

• Nhóm 2: Vợ hoặc Chồng của người nộp thuế.

• Nhóm 3: Cha mẹ. Bao gồm: cha mẹ đẻ; cha mẹ vợ/chồng; cha mẹ nuôi hợp pháp; cha dượng, mẹ kế.

• Nhóm 4: Các cá nhân khác không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang trực tiếp nuôi dưỡng (như: anh chị em ruột; ông bà nội/ngoại; cô, dì, chú, bác, cậu ruột; cháu ruột...).

2. Điều kiện để đăng ký người phụ thuộc

Để được tính là người phụ thuộc, cá nhân đó phải thỏa mãn các điều kiện cụ thể tùy theo độ tuổi và khả năng lao động:

A. Đối với Con

• Dưới 18 tuổi: Được đăng ký làm người phụ thuộc mà không cần xét điều kiện thu nhập.

• Từ 18 tuổi trở lên:

  • Phải bị khuyết tật, không có khả năng lao động.

  • Hoặc đang theo học tại các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề (kể cả đang học phổ thông và thời gian chờ kết quả thi đại học) và có thu nhập bình quân tháng trong năm không vượt quá 1.000.000 đồng.

 B. Đối với Vợ/Chồng, Cha mẹ và Cá nhân khác

          Các đối tượng này được chia thành 2 trường hợp dựa trên độ tuổi lao động:

Lưu ý về độ tuổi lao động (theo lộ trình mới nhất):

• Nam: Từ đủ 61 tuổi 3 tháng (vào năm 2025) được tính là ngoài độ tuổi lao động.

• Nữ: Từ đủ 56 tuổi 8 tháng (vào năm 2025) được tính là ngoài độ tuổi lao động. (Tuổi này tăng dần mỗi năm theo Bộ luật Lao động 2019).

3. Nguyên tắc quan trọng cần nhớ

• Mã số thuế: Người phụ thuộc phải được cấp mã số thuế (MST) thì mới được tính giảm trừ gia cảnh.

• Tính giảm trừ: Mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần vào một người nộp thuế duy nhất trong năm.

• Hồ sơ: Bạn cần chuẩn bị hồ sơ chứng minh (giấy khai sinh, CCCD, xác nhận khuyết tật hoặc xác nhận của nhà trường...) và nộp cho cơ quan thuế hoặc tổ chức chi trả thu nhập trong vòng 3 tháng kể từ khi đăng ký.

4/ Hồ sơ đăng ký người phụ thuộc

Hồ sơ chung cho mọi đối tượng thường bao gồm: Bản đăng ký người phụ thuộc (Mẫu 07/ĐK-NPT-TNCN) và Giấy ủy quyền (nếu đăng ký qua cơ quan chi trả thu nhập). Ngoài ra, tùy từng đối tượng sẽ cần thêm các giấy tờ sau:

a/. Đối với Con

• Con dưới 18 tuổi:

  • Bản chụp Giấy khai sinh.

  • Bản chụp CCCD/CMND (nếu có).

• Con từ 18 tuổi trở lên đang đi học:

  • Bản chụp Giấy khai sinh.

  • Bản chụp CCCD/CMND.

  • Bản chụp Thẻ sinh viên hoặc xác nhận của nhà trường (Đại học, Cao đẳng, Trung học, học nghề...).

• Con bị khuyết tật, không có khả năng lao động:

  • Bản chụp Giấy khai sinh và CCCD/CMND.

  • Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định.

• Trường hợp con nuôi, con riêng, con ngoài giá thú: Cần có thêm giấy tờ chứng minh mối quan hệ như Quyết định công nhận việc nuôi con nuôi, Quyết định nhận cha/mẹ/con.

b/. Đối với Vợ hoặc Chồng

• Bản chụp CCCD/CMND.

• Bản chụp Giấy chứng nhận kết hôn hoặc Giấy xác nhận thông tin cư trú (chứng minh quan hệ vợ chồng).

• Nếu trong độ tuổi lao động: Phải có thêm Giấy xác nhận khuyết tật hoặc Hồ sơ bệnh án chứng minh không có khả năng lao động (ung thư, suy thận mãn tính, AIDS...).

c/. Đối với Cha đẻ, Mẹ đẻ (bao gồm cả cha mẹ vợ/chồng, cha mẹ nuôi, cha dượng, mẹ kế)

• Bản chụp CCCD/CMND.

• Giấy tờ chứng minh mối quan hệ (Bản chụp Giấy khai sinh của người nộp thuế, hoặc Giấy xác nhận thông tin cư trú...).

• Nếu trong độ tuổi lao động: Phải có thêm Giấy xác nhận khuyết tật hoặc Hồ sơ bệnh án chứng minh không có khả năng lao động.

• Lưu ý: Nếu là cha mẹ nuôi, cha dượng, mẹ kế cần có Quyết định công nhận việc nhận cha/mẹ/con.

d/. Đối với Cá nhân khác không nơi nương tựa (Anh chị em, ông bà, cô dì chú bác, cháu ruột...)

• Bản chụp CCCD/CMND hoặc Giấy khai sinh.

• Các giấy tờ hợp pháp để xác định trách nhiệm nuôi dưỡng như:

  • Bản chụp sổ hộ khẩu (nếu cùng hộ khẩu).

  • Bản tự khai của người nộp thuế có xác nhận của UBND cấp xã nơi người phụ thuộc cư trú về việc người phụ thuộc đang sống cùng (Mẫu 07/XN-NPT-TNCN).

• Nếu trong độ tuổi lao động: Phải có thêm Giấy xác nhận khuyết tật hoặc Hồ sơ bệnh án.

• Bản chụp Giấy chứng nhận kết hôn hoặc Giấy xác nhận thông tin cư trú (chứng minh quan hệ vợ chồng).

• Nếu trong độ tuổi lao động: Phải có thêm Giấy xác nhận khuyết tật hoặc Hồ sơ bệnh án chứng minh không có khả năng lao động (ung thư, suy thận mãn tính, AIDS...).

  5/ Cách thức đăng ký (Năm 2025)

Bạn có thể thực hiện đăng ký qua 3 cách:

• Qua cơ quan chi trả thu nhập (Doanh nghiệp): Nộp qua phần mềm HTKK.

• Đăng ký trực tuyến: Qua cổng Thuế điện tử (thuedientu.gdt.gov.vn) bằng tài khoản thuế cá nhân.

• Qua ứng dụng VNeID: Bạn có thể tích hợp và đăng ký người phụ thuộc ngay trên ứng dụng VNeID (mục Ví giấy tờ -> Tích hợp giấy tờ).

 Lưu ý: Bạn phải nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc trong vòng 03 tháng kể từ ngày nộp tờ khai đăng ký. Nếu quá hạn, việc giảm trừ có thể bị từ chối cho kỳ tính thuế đó.